Gawron (Corvus frugilegus)
Gawron (Corvus frugilegus)
Ptak należący do rodziny krukowatych.
Ma czarne upierzenie z fioletowym połyskiem i równo ściętym ogonem oraz smukły dziób u osobników starych u nasady goły z jasnoszarą skórą. Długość całego ciała wynosi 49 cm, rozpiętość skrzydeł 97 cm, skrzydło złożone 34-38 cm, ogon 19 cm, waga 400-700 g.
Gatunek bardzo pospolity występujący niemal w całej Europie, dużej części Azji, a nawet u północnych wybrzeży Afryki w Egipcie. Żyje w wielkich stadach na polach, łąkach i śmietniskach. Gawron w większości zasiedla obszary całoroczne, ale duża część jego populacji migruje. W jesieni nasze populacje odlatują do Europy zachodniej, a na przezimowanie przylatują do nas wielkie stada ze wschodu.
W Polsce jest średnio licznym ptakiem lęgowym i choć jego rozmieszczenie nie jest równomierne to można go spotkać na terenie całego kraju. W górach widuje się je na wysokości maksimum około 900 metrów nad poziomem morza, jednak zalatuje tam wyłącznie okazjonalnie.
Żywi się owadami, zwłaszcza pędrakami, chrabąszczami i drutowcami, poza tym dżdżownicami, nasionami zbóż i delikatnie zielonymi pędami.
Gnieździ się kolonijnie, niekiedy są to setki lub tysiące gniazd na wysokich, pojedynczych drzewach lub w małych laskach. Składa od 3 do 5 niebieskozielonkawych jaj, drobno nakrapianych brązowymi i szarymi plamkami.
Populacje miejskie gawrona objęte są częściową ochroną gatunkową, zaś populacje pozamiejskie objęte są całkowitą ochroną gatunkową.
Gatunek ten jest objęty Monitoringiem Flagowych Gatunków Ptaków prowadzonym przez Stację Ornitologiczna Muzeum i Instytutu Zoologii PAN na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Pomiary z ostatnich dziesięciu lat wykazują spadek liczebności tego ptaka, a szacunki na kolejne 10 lat prognozują kolejny spadek nawet o 30% populacji.
Czy wiedziałeś że…
- gawron wydaje okrzyk gra, gra?
- jak wiele innych ptaków z rodziny krukowatych cechują się wysoką inteligencją?
- Potrafią w ograniczonym stopniu posługiwać się narzędziami, a nawet same je tworzą. W eksperymentach z udziałem tych ptaków dowiedziono, że potrafią one np. posłużyć się drutem, który same wygną w kształt haczyka, aby takim narzędziem dotrzeć do pożywienia.
- jesienią bardzo często można spotkać je z orzechem włoskim w dziobie?
- Gawrony nauczyły się, że zrzut na twardą jezdnie lub chodnik może rozłupać twardą skorupę. W dużych miastach widuje się te ptaki umieszczające orzechy przy torach tramwajowych. Przejeżdżający pojazd rozłupuje skorupę, a ptak może bez problemu dobrać się do pożywnej zawartości.
- w świetle ultrafioletowym (jest to spektrum światła niewidzialne dla ludzkiego oka) gawrony mienią się wszystkimi kolorami tęczy?
Bibliografia:
Tobółka M., Szymański P., Kuźniak S., Maćkowiak S., Kaczmarek S., Maliczak J., Michalak W., Ratajczak J., Sieracki P, Stępniewski J. 2011. Spadek liczebności populacji lęgowej gawrona Corvus frugilegus na Ziemi Leszczyńskiej. Ornis Polonica 52:107-116
przygodyprzyrody.pl
Sokołowski J. 1988. Atlas Ptaki Polski. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne
