Wiąz pospolity, wiąz polny (Ulmus minor L.);
Wiąz pospolity, wiąz polny (Ulmus minor L.); wiązowate (Ulmaceae Mirb.)
Występowanie: gatunek o szerokim zasięgu geograficznym – porasta tereny od Europy i Azji Zachodniej po Afrykę Północną; pospolity w Polsce, często nasadzany.
Siedlisko: potrzebuje gleb żyznych i wilgotnych, dlatego najlepiej rośnie w grądach i łęgach nadrzecznych. Jest gatunkiem ciepłolubnym.
Opis: drzewo, może osiągać nawet do 40 m wysokości. Gałęzie często z listwami korkowymi. Gatunek ten najłatwiej rozpoznać po liściach – są one niesymetryczne, eliptyczne, w środku najszersze, tęgie i połyskujące, z kępkami włosków w kątach większych nerwów po spodniej stronie. Na szczycie zaostrzone i delikatnie owłosione, niewyraźnie podwójnie piłkowane. Kwiaty zebrane w gęste pęczki, na króciutkich szypułkach, przedsłupne (słupki dojrzewają wcześniej niż pręciki – protogynia) i wiatropylne. Pręcików od 4 do 5. Owoce typu orzeszek umieszczone pojedynczo w górnej części skrzydlaka i osadzone na krótkich szypułkach. Kora drzewa jest głęboko pękająca.
Inne cechy i zastosowania: drewno tego gatunku jest najbardziej cenione spośród wszystkich gatunków wiązów. Wykorzystuje się je w przemyśle stolarskim m.in. do wyrobu oklein i posadzek. Znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie. Surowce lecznicze pozyskuje się z kory, pąków, kwiatów i liści. Napary wiązowe mają właściwości moczopędne, pomagające w chorobach nerek, a także w leczeniu problemów trawiennych, głównie stanów zapalnych żołądka i jelit. Nadaje się na bonsai, gdyż dobrze znosi przycinanie. W ostatnim czasie rzadziej sadzony w parkach i na terenach zieleni, ponieważ nie jest odporny na holenderską chorobę wiązów (grafiozę), która skutecznie wyniszcza jego populacje. Jednak wiele odmian i krzyżówek uzyskało już odporność na ten patogen. Podobnie jak inne wiązy jest rośliną żywicielską gąsienic ogończyka wiązowca (Satyrium w-album).
Opracowano na podstawie:
Szafer, S Kulczyński, B. Pawłowski, 1986. Rośliny Polskie. Warszawa: PWN.
Bugała, 1991. Drzewa i krzewy. Warszawa: PWRiL.
Borkowski, R. Tomusiak, P. Zarzyński, 2016. Drzewa Polski. Warszawa: PWN.
Mayer, H.-W. Schwegler, 2016. Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”.
Przejdź do mapy