Chrząszcze (Coleoptera)
Chrząszcze Coleoptera
Różnorodność organizmów żyjących w glebie nie jest mniejsza niż różnorodność świata na jej powierzchni. W glebach żyje ponad jedna czwarta wszystkich ziemskich gatunków. Organizmy zamieszkujące glebę to tak zwany edafon. Ich łączna biomasa w obszarze leśnym przewyższa znacznie łączną biomasę ptaków i ssaków w tej samej okolicy. Nic więc dziwnego, że bezkręgowce, które opisujemy poniżej mają ogromny wpływ na funkcjonowanie pozostałych organizmów w środowisku, w tym również człowieka.
Chrząszcze to rząd owadów, do którego należą liczne gatunki. Te małe owady posiadają kilka charakterystycznych cech, między innymi pierwsza para ich skrzydeł jest przekształcona w chitynowe pokrywy, które ochraniają drugą parę błoniastych skrzydeł, przystosowaną do lotu. Często można zaobserwować, jak dobrze znana biedronka siedmiokropka przed przystąpieniem do lotu podnosi swoje czerwone skrzydła pierwszej pary i aby odlecieć, używa delikatnych i błoniastych skrzydeł ukrytych pod nimi. Chrząszcze posiadają aparat gębowy typu gryzącego. Te owady mogą być roślinożerne, drapieżne i wszystkożerne. Dzięki temu występują zarówno na lądzie, w wodzie, ale również w glebie.
Chrząszcze przechodzą przeobrażenie zupełne, co oznacza, że w cyklu ich życia występuje stadium poczwarki. Niektóre gatunki tzw. geobionty, spędzają w glebie całe życie, ale również są takie gatunki, których jedynie larwy żyją w środowisku glebowym a postać dorosła już nie.
Te drobne bezkręgowce, na pozór nieistotne dla środowiska, pełnią ważne funkcje w przyrodzie. Poprzez kopanie tuneli na różnych głębokościach gleby, napowietrzają ją i ulepszają jej strukturę, co poprawia warunki dla rozwijających się roślin. Ponadto wzmagają proces mineralizacji odchodów większych zwierząt poprzez ich zakopywanie i rozdrabnianie. Między innymi żuki gnojowe w ten sposób wzbogacają więc glebę w składniki odżywcze takie jak azot, fosfor i wapń. Dzięki pracowitości chrząszczy mamy więc lepszą jakość gleby a to umożliwia rozwijanie się w niej innych, bardziej wymagających bezkręgowców. Im większa różnorodność edafonu, tym większe szanse na bardziej żyzną glebę.
Niestety, ze względu na coraz większą urbanizację, fragmentację siedlisk chrząszczy (np. betonowanie każdego skrawka zieleni w mieście) i zanikanie rodzimych gatunków ssaków, różnorodność gatunków chrząszczy spada. Wymienione powyżej sytuacje skutkują zmianami w jakości i dostępności pożywienia oraz miejsc do gniazdowania. Należy więc mieć na uwadze te drobne stworzenia, kiedy mamy decydować o kolejnym chodniku czy parkingu szczególnie na terenie miasta, gdzie takie miejsca zielone są nieliczne i niewielkie.