Lipa drobnolistna – Tilia cordata Mill.

 

Występowanie: naturalnie występuje na terenie Europy i Zachodniej Azji. W Polsce jest dość pospolita w całym kraju. Dzięki temu, że jest gęsto ulistniona i ma bardzo rozłożystą koronę, często sadzona w parkach i wzdłuż dróg. 

Siedlisko: preferuje żyzne oraz piaszczysto-ilaste gleby i dobrze znosi zacienienie. W odpowiednich warunkach może żyć nawet ponad 500 lat. Niestety jest mało odporna na zanieczyszczenia powietrza. 

Opis: to osiągający do 30 metrów wysokości gatunek drzewa liściastego. Liście okrągławo-sercowate (szersze niż dłuższe), brzegiem piłkowane, zaostrzone, spodem sinawe, z pęczkami rudawobrunatych włosków w kątach głównych nerwów; nerwy trzeciego rzędu niewyraźne. Obupłciowe kwiaty barwy żółtej, tworzą najczęściej niewielkie wzniesione kwiatostany, opatrzone podsadką (liściem podkwiatostanowym). Wydzielają one intensywny zapach, zwabiający owady zapylające. Owoce to słabo kanciaste orzechy o cienkiej łupinie, opatrzone skrzydlakiem powstałym z podsadki. 

Inne cechy i zastosowania: gatunek lasotwórczy i do nasadzeń parkowych. Już w starożytnej Grecji roślina uznawana była za leczniczą (stosowano ją głównie przy przeziębieniach). Do dziś z kwiatów lipy robi się napary do picia, jak również do kąpieli leczniczych i jako okłady na skórę. Kwiaty lipy zawierają, m.in. flawonoidy, czyli barwniki, o właściwościach przeciwzapalnych, fitosterole, które regulują poziom cholesterolu oraz śluzy roślinne o działaniu przeciwkaszlowym. Gatunek ten jest miododajny – miód lipowy także ma zastosowanie w lecznictwie. Drewno lipy jest miękkie i świetnie nadaje się do rzeźbienia. Uzyskuje się z niego również węgiel drzewny, stosowany w lecznictwie. Z nasion tego gatunku wytwarza się jadalny olej. 

Opracowano na podstawie: 

1986. Szafer, S Kulczyński, B. Pawłowski, 1986. Rośliny Polskie. Warszawa: PWN.
1987. Bugała, 1991. Drzewa i krzewy. Warszawa: PWRiL.
1988. Olechnowicz-Stępień, E. Lamer-Zarawska, 1992. Rośliny lecznicze stosowane u dzieci. Wyd. III. Warszawa: PZWL, s. 261.
1989. Kujawska, Ł. Łuczaj, J. Sosnowska, P. Klepacki, 2016. Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.

Przejdź do mapy