Modrzew europejski – Larix decidua Mill.

Występowanie: pierwotnym miejscem jego występowania były góry środkowej Europy – Alpy i Karpaty, ale w wyniku sztucznych nasadzeń został rozpowszechniony na innych obszarach. Jest często sadzony na terenie całego naszego kraju, a naturalne jego stanowiska występują tylko w Tatrach. 

Siedlisko: jest rośliną światłolubną, wrażliwą na suszę. Starsze drzewa są odporne na silne mrozy, młode sadzonki mogą wiosną przemarzać. Dostosowany do klimatu kontynentalnego gór środkowej Europy – rośnie w wysokich partiach do 2500 m n.p.m., sięgając nawet górnej granicy lasu. 

Opis: duże drzewo iglaste (nagozalążkowe) do 45 m wysokości, o koronie regularnie stożkowo wykształconej. Rośnie szybko i żyje do 600 lat, ale często po 100 latach zaczyna próchnieć. Najbardziej charakterystyczną i znaną cechą modrzewia jest fakt, że zrzuca on na zimę swoje igły. Igły modrzewia są jasnozielone, delikatne, niekłujące, na krótkopędach wyrastają pęczkami po 20–40 sztuk, zaś na długopędach pojedynczo, skrętolegle. Choć wytwarza osobno kwiaty męskie i żeńskie jest rośliną jednopienną. Kwiaty występują na krótkopędach – żeńskie są zmiennej barwy, z liściastymi łuskami zewnętrznymi i drewniejącymi wewnętrznymi, – kwiaty męskie, są jasnożółte, posiadające pręciki z długim wyrostkiem łącznikowym. Kwiaty są wiatropylne, rozwijają się wczesną wiosną równocześnie z igłami. Szyszki są niewielkie 2–4 cm, jajowatego kształtu, o łuskach na brzegu cienkich, odginających się po wyschnięciu na zewnątrz. Kora młodych drzew jest gładka, na starszych głęboko spękana, łuskowata i złuszczająca się. 

Inne cechy i zastosowania: modrzew ma zastosowanie jako roślina użytkowa – nasadzany w lasach, zwłaszcza na wiatrołomach, gdyż jest gatunkiem szybkorosnącym. Z jego drewna robi się sklejki, meble, podłogi, a nawet buduje domy – drewno jest odporne na drewnojady. Kora wykorzystywana jest w garbarstwie. Wytwarza się też z niej pewien gatunek gumy. Szyszki, igły i kora mają szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie, m.in. wzmacniają odporność, poprawiają pracę jelit i nerek, działają przeciwzapalnie, antyseptycznie, przeciwwirusowo. 

Opracowano na podstawie: 

1986. Szafer, S Kulczyński, B. Pawłowski, 1986. Rośliny Polskie. Warszawa: PWN.
1987. Seneta, 1987. Drzewa i krzewy iglaste. Cz. 1. Warszawa: PWN.
1988. Bugała, 1991. Drzewa i krzewy. Warszawa: PWRiL.
1989. A. Farjon, D. Filer, An Atlas of the World’s Conifers. Leiden, Boston: Brill, s. 18–19.

Przejdź do mapy