Orzech włoski – Juglans regia L. – orzechowate (Juglandacae DC. ex Perleb)
Orzech włoski (Juglans regia L.); orzechowate (Juglandacae DC. ex Perleb)
Występowanie: pierwotnie pochodzi z południowej części Europy oraz Azji, a obecnie zadomowił się w wielu krajach.
Siedlisko: rośnie na żyznych, bogatych w wapń i wilgotnych glebach, a jego stanowiska są odpowiednio nasłonecznione; jest światłożądny i ciepłolubny.
Opis: jest to gatunek długowiecznego drzewa liściastego (może żyć ponad 400 lat), osiągającego nawet 24 m wysokości. Jego liście są złożone nieparzysto-pierzaste. Listki w 2–4 parach, całobrzegie 5–15 cm, prawie nagie o kształcie podłużnym, jajowatym, zaostrzonym. Kwiaty męskie składają się z 8–40 pręcików, tworząc tzw. kotki (długości 5–10 cm); żeńskie zgrupowane po dwa do pięciu (i więcej) na jednorocznych krótkopędach. Owocem jest duży pestkowiec: zewnętrzna jego łupina zielona, biało punktowana, wewnętrzna twarda. Zielony, kulisty owoc orzecha włoskiego w okolicy września pęka, uwalniając nasiono w zdrewniałej łupinie. Wewnętrzna część, tzw. jądro, stanowi część jadalną.
Inne cechy i zastosowania: Jest gatunkiem powszechnie sadzonym ze względu na „orzechy” cechujące się właściwościami odżywczymi i prozdrowotnymi. Orzechy włoskie są źródłem nie tylko kwasów omega-3 i białka, ale także witamin i licznych składników mineralnych. Dzięki temu mają pozytywny wpływ na układ krążenia (obniżają cholesterol), układ nerwowy i pokarmowy. Stanowią ochronę przed nowotworami, ze względu na dużą zawartość przeciwutleniaczy. Liście często stosowane są w lecznictwie – wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. Ponadto ułatwiają leczenie trudno gojących się ran. Gatunek ten uznawany jest powszechnie za inwazyjny, dość często dziczejący. Szybkie rozprzestrzenianie zawdzięcza głównie ptakom krukowatym, które przenoszą jego nasiona na dość duże odległości. Ma to negatywny wpływ na środowisko, ponieważ przez uwalnianie substancji allelopatycznych (szkodliwych substancji chemicznych) gatunek ten uniemożliwia rozwój rodzimych roślin.
-
- Kora orzecha włoskiego
-
- Kwiaty orzecha włoskiego
-
- Liście orzecha włoskiego
-
- Zawiązujące się owoce
-
- Orzech włoski jesienią
-
- Orzech włoski zimą
-
- Orzech włoski wiosną
-
- Orzech włoski latem
-
- Orzech włoski zimą
Opracowano na podstawie:
- Szafer, S Kulczyński, B. Pawłowski, 1986. Rośliny Polskie. Warszawa: PWN.
- Bugała, 1991. Drzewa i krzewy. Warszawa: PWRiL.
- H. Zdyb, 2009. Orzech włoski. Warszawa: PWRiL. 182.
- Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Przejdź do mapy
